Stawianie sobie celów i konsekwentna ich realizacja to jedna z najefektywniejszych metod rozwoju. Dobry cel to lepsza motywacja do działania i stymulacja do pracy. A jego realizacja z sukcesem wpływa na zadowolenie z siebie. Jest tylko jeden warunek. Jaki? Cel musi być prawidłowo zaplanowany.
Jakie są najważniejsze cele w pracy?
Cele w pracy mogą różnić się w zależności od branży, czy zajmowanego stanowiska. Istnieją jednak takie, które są istotne dla każdego, kto chce osiągnąć zawodowy sukces. Chodzi tu rozwój, który jest przeciwieństwem demotywującej stagnacji.
Cele rozwojowe mają doprowadzić do zwiększenia umiejętności oraz poszerzenia wiedzy i kompetencji. Pomagają osiągnąć wyższy poziom efektywności i umiejętności zawodowych. Mogą dotyczyć różnych obszarów, takich jak: upgrade zdolności technicznych, zdobywanie nowej wiedzy poprzez kursy czy szkolenia, czy rozwijanie kompetencji miękkich.
Podwyższanie kwalifikacji pracownika przekłada się nie tylko na jego większe zadowolenie i samoocenę, ale przede wszystkim na korzyści dla samego przedsiębiorstwa. O wiele łatwiej jest wówczas planować rozwój firmy i jej długoterminowe cele.
Cele roczne w pracy – przykłady:
- Poprawa komunikacji wewnętrznej.
- Zwiększenie zaangażowania pracowników.
- Zwiększenie wskaźnika retencji pracowników.
- Zwiększenie przychodów.
- Zwiększenie udziału w rynku.
- Podniesienie poziomu satysfakcji klienta.
- Osiągniecie określonego poziomu zysku netto.
Czym są smart cele?
Samo wyznaczenie celu to zdecydowanie zbyt mało, żeby go osiągnąć. Wbrew pozorom, jest to o wiele bardziej skomplikowane, niż mogłoby się wydawać. Dlaczego? Cel musi być dobrze sformułowany. Jedną z najpopularniejszych metod wyznaczania celów, jest metoda smart. Dlaczego to działa? Ponieważ w tej metodzie wyznacza się tak zwane „mądre cele”, które zostały wypracowane z myślą o efektywnym działaniu.
SMART jest akronimem, który odnosi się do kluczowych cech, dobrze sformułowanego celu.
Smart cel powinien być:
S – Skonkretyzowany (ang. specific) – jednym z powodów przez który cel się „rozmywa”, jest to, że nie został on konkretnie określony, jest zbyt ogólny. Wówczas nie wiadomo, jakie powinno się podjąć działania, na czym skupić uwagę. Mało konkretny cel to droga po omacku, która nie przyniesie efektów, a jedynie zniechęcenie. Przy określaniu celu należy zadać sobie konkretne pytania: kto, co, kiedy, jak i dlaczego. Czyli kto ma być zaangażowany? Co chcemy przez dany cel osiągnąć? Kiedy ma to zostać wykonane i jakie przeszkody mogą wystąpić? I najważniejsze – dlaczego w ogóle stawiamy sobie dany cel.
M – Mierzalny (ang. measurable) – czyli taki, którego postępy można zmierzyć. Cel „wzrost przychodów” tylko z pozoru jest jasny, ale dla każdego może oznaczać co innego. Jeżeli cel jest mierzalny, wówczas można monitorować postępy jego realizacji. Sformułowanie tego, żeby był mierzalny, może wyglądać następująco: „Wzrost przychodów w ciągu pół roku o X%”.
A – Atrakcyjny (ang. attractive) – ten punkt odnosi się szczególnie do motywacji. Czyli wartości dodanej, którą można osiągnąć poprzez zrealizowanie danego celu. Pozostając przy przykładzie „wzrost przychodów” - jest to termin bardzo ogólny i nie mówi nic o tym, co dzięki temu można zyskać. Ale już „dzięki wzrostowi przychodów możliwy będzie wzrost wynagrodzenia czy premia” jest czymś, co zdecydowanie bardziej działa na wyobraźnie i chęć do realizacji celu.
R – Realistyczny (ang. relevant) – nie można jednak zapominać, że dobrze skonstruowany cel musi być realny do wykonania. Dlatego w trakcie planowania należy wziąć pod uwagę czynniki takie jak czas czy umiejętności, którymi się dysponuje. Jeżeli cel jest odwrotnie proporcjonalny do możliwości, ma małe szanse na powodzenie. Efektem jest nie tylko brak zrealizowanego założenia, ale też niechęć do dalszych działań.
T – Terminowy (ang. time-bound) – należy wyznaczyć termin realizacji celu. Pomaga to w ustalaniu priorytetów oraz utrzymaniu tempa pracy. Czas (a niekiedy jego brak) jest też dodatkową motywacją. Ważne jednak, żeby wyznaczone terminy były realistyczne, dobrze też, żeby były w miarę elastyczne.
Czy metoda smart się sprawdza?
Żadna metoda nie jest niezawodna i nie gwarantuje sukcesu. Metoda smart nie jest wyjątkiem. Dlaczego? W realizację celów należy włożyć dużo pracy, zaangażowania i determinacji. Wszelkie metody jedyne pomagają wyznaczyć cel w mądry sposób, jednak powodzenie w ich realizacji spoczywa na ludziach je realizujących.
Metoda smart jest jednak jedną z najskuteczniejszych technik, która pozwala na dobre określenie oczekiwanych rezultatów i wyznaczenie drogi do ich osiągnięcia. Jej niekwestionowaną zaletą jest to, że może być wykorzystywana w wielu dziedzinach życia, nie tylko zawodowego. Sama próba wyznaczania celu tą metodą, może być sposobem na odpowiedzenie sobie na pytanie dotyczących tego, co chcemy osiągnąć i jakie mamy ku temu możliwości.
Do czego dążysz w pracy?
To pytanie często zadawane podczas rozmów kwalifikacyjnych. Warto odpowiedzieć sobie na nie szczerze – do czego dążymy poprzez naszą pracę? Czy priorytetem jest dla nas jedyne wynagrodzenie, a może coś głębszego? Ogólny dobrostan, zadowolenie z pracy, zaangażowanie w rozwój, czyli coś, co kryje się pod pojęciem well-being. Daje on poczucie, że wykonywane obowiązki mają znaczenie nie tylko dla przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim dla osoby, która je wykonuje.
Obecnie mamy wiele możliwości osiągnięcia takiego stanu w pracy. Organizacja może dbać o pracownika na wielu płaszczyznach, nie tylko związanych z wykonywanymi obowiązkami. Zapewnienie mu opieki zdrowotnej, karty lunchowej, czy wsparcia psychologicznego, to wszystko wpływa na poziom zadowolenia z pracy i motywację – i przekłada się na lepsze dążenie do celów.