Brak motywacji do pracy może dopaść każdego, niezależnie od zajmowanego stanowiska. Natłok obowiązków, presja i konkurencja może dać się we znaki nawet najbardziej solidnym pracownikom. Do tego dochodzi często brak czasu, problemy osobiste oraz zwiększające się co rusz koszty życia. Pewnego dnia okazuje się, że znika nie tylko zadowolenie, ale też motywacja do pracy. Jak zapobiegać takim sytuacjom? Czy wystarczą dobre warunki pracy i płacy, czy warto pokusić się o coś więcej? Poznaj najbardziej efektywne systemy motywowania pracowników.
Motywacja do pracy – dlaczego jest taka ważna?
Czym w ogóle jest motywacja? Mówiąc wprost, jest to powód, dla którego rano wstajemy i idziemy do pracy, nawet kiedy nam się nie chce. Pomaga dążyć do wyznaczonego celu zawodowego i pokonywać trudności.
Dzisiejszy rynek oferuje różnorodne sposoby zachęty do aktywności w pracy. Coś, co kiedyś nie było postrzegane jako czynnik motywacyjny, dziś może być jednym z bardziej pożądanych benefitów. Dobrym przykładem jest np. karta lunchowa.
Wysoka motywacja do pracy, to korzyść dla całej organizacji. Dlaczego tak się dzieje? Dobry system motywacyjny pracowników zwiększa ich zaangażowanie, entuzjazm i przywiązanie do firmy. Odpowiednio poprowadzony, w dużej mierze przyczynia się do sukcesu przedsiębiorstwa.
Jakie są rodzaje motywacji? Wyróżniamy motywację wewnętrzną i zewnętrzna oraz pozytywną i negatywną.
- Motywacja wewnętrzna – to wynik chęci zaspokojenia przez człowieka jego własnych potrzeb. Wpływają na nią czynniki takie jak: pasja, rywalizacja, wyzwanie. Pracownik zmotywowany wewnętrznie wie jakie efekty chce osiągnąć i wkłada w to dużo serca.
- Motywacja zewnętrzna – polega na podejmowaniu działań ze względu na konsekwencje, do których one prowadzą. Dla pracownika może to być uzyskanie podwyżki lub awansu, a niekiedy uniknięcie kary (np. obcięcie premii).
- Motywacja pozytywna – stworzenie pracownikowi perspektyw rozwojowych jak na przykład: wyższe zarobki, awans, dobre warunki pracy, ergonomiczne biuro. Pozytywnie zmotywowany pracownik wykorzystuje swoje możliwości w pełniejszy sposób. Skuteczność tej motywacji zależy jednak od realności obietnic.
Motywacja negatywna – polega na pobudzeniu pracownika do realizacji zadań wskutek wytworzonego w nim lęku. Może to być obawa przed szefem, utratą pracy oraz środków do życia. Takie działanie zazwyczaj wywołuje mobilizację do pracy, jednak warto pamiętać jakim kosztem. Zbytnie obciążenie psychiczne może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji, m.in. szybkiego wypalenia zawodowego.
Motywacja w pracy – czy można nad nią pracować?
Dobra wiadomość jest taka, że nad motywacją można pracować. Nieco gorsza – wymaga to dużego zaangażowania i przemyślanych działań. Czy istnieje jedna uniwersalna metoda? Zdecydowanie nie. Motywacja do pracy będzie inna w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa oraz specyfiki wykonywanych zadań. Wpływają na nią aspekty psychologiczne, takie jak atmosfera w miejscu pracy czy możliwości rozwoju na danym stanowisku.
Najefektywniejszy będzie przemyślany i dobrze zaprojektowany system motywacyjny. Żeby go stworzyć, warto najpierw odpowiedzieć na pytanie – czym jest praca dla współczesnego człowieka? Odpowiedź „źródłem zarobku” jest zdecydowanie niewystarczająca. Zatrudnienie już dawno przestało być celem samym w sobie. Praca jest miejscem, gdzie można spełnić swoje ambicje, osiągać cele, nawiązywać kontakty. Dziś wynagrodzenie to tylko jeden z wielu czynników, dla którego ludzie decydują się na pracę w konkretnej firmie.
Motywacja do pracy przykłady:
- Przejrzysta komunikacja zadań. Postawienie pracownikowi jasnych celów oraz okazywanie wsparcia w ich realizacji.
- Kultura feedbacku. Dbanie o dobrą atmosferę w miejscu pracy, opierającą się na szacunku, współpracy i zaufaniu.
- Zapewnienie możliwości rozwoju oraz pomoc w osiąganiu kolejnych poziomów zawodowych. Przydatne będą tu szkolenia, programy rozwojowe czy dofinansowania kursów lub studiów.
Dostosowanie środowiska pracy do indywidualnych potrzeb pracownika. Mogą to być elastyczne godziny pracy, możliwość pracy zdalnej lub wspieranie kultury lunchowej tak potrzebnej do efektywnej przerwy w pracy.
System motywacyjny – czym jest?
System motywacji pracowników to zbiór strategii i technik, które stosuje przedsiębiorstwo w zarządzaniu zasobami ludzkimi. W jakim celu? Aby zachęcić pracowników do podejmowania działań korzystnych dla przedsiębiorstwa i unikania tych, które mogą działać na szkodę firmy. Jaki jest zamierzony efekt? Zwiększenie produktywności, poprawa satysfakcji z pracy, zmniejszenie rotacji pracowników, a także budowanie silnej kultury organizacyjnej.
System motywacyjny powinien być stworzony w taki sposób, aby pracownik czuł potrzebę zaangażowania się w budowanie sukcesu firmy, przy jednoczesnym odczuwaniu korzyści i satysfakcji osobistej. Powinien on też zachęcać do podwyższania kwalifikacji i kompetencji. Jaką przynosi to korzyść przełożonemu? Uwalnia go od obowiązku ciągłej kontroli pracowników i zachęcania ich do działania. Pracodawca zyskuje nie tylko bardziej zmotywowanego, ale i zadowolonego pracownika. Taka osoba odczuwa większą potrzebę działania i zaangażowania się w życie firmy, co jest nieocenione w obecnej dobie quiet quittingu.
Systemy motywacyjne w pracy – rodzaje
Dobrze przemyślany system motywacyjny to o wiele więcej niż wypłacenie premii. Jest on osadzony w określonej kulturze organizacyjnej i sprzyja realizacji celów firmy. Z punktu widzenia przedsiębiorstwa, sukces systemu zależy od stopnia realizacji tych celów, z kolei dla pracownika miarą będzie poziom jego satysfakcji. Dlatego powinien opierać się na motywacji materialnej, jak i pozamaterialnej.
Do przykładowych elementów systemu motywacyjnych można zaliczyć:
- Wynagrodzenie – pensja, premie, nagrody, udział w zyskach. Do innych benefitów materialnych można zaliczyć: telefon komórkowy, samochód służbowy (choć obecnie to raczej normalne narzędzia pracy, przez niektóre firmy wciąż traktowane są jako benefity).
- Dodatki pozapłacowe – to wypłata przekazywana w formie innej niż wynagrodzenie pieniężne. Są to benefity, z których pracownik może korzystać zarówno w pracy, jak i poza nią, czyli np.: prywatna opieka medyczna, zniżki na usługi i towary danej firmy, karty sportowe czy coraz popularniejsze w ostatnich latach karty lunchowe.
- Możliwości rozwoju – nie tylko w obrębie firmy (podwyżka, awans, lepsze stanowisko), ale też poszerzanie swoich kompetencji i umiejętności poza nią: dopłaty do kursów, szkoleń, studiów.
Co powoduje, że mamy motywację do pracy
Nie istnieje jedna uniwersalna recepta na utrzymanie motywacji. Każdy ma inne potrzeby, ambicje i cele. Dlatego warto reagować na bieżąco, słuchać, dostrzegać potrzeby i oczekiwania załogi. W dzisiejszym świecie praca nie jest tylko miejscem, do którego przychodzi się wykonać swoje obowiązki i odebrać wynagrodzenie. Na co więc zwraca uwagę pracownik przy wyborze firmy? Na panującą w niej kulturę organizacyjną, wyznawane przez nią wartości. Współpraca, zaufanie, wsparcie, ambitny zespół, charyzmatyczny lider, work-life balance – tego dziś oczekuje pracownik.
Warto zadbać nie tylko na to za ile i w jakiej atmosferze pracują nasi zatrudnieni, ale również co jedzą podczas przerwy. Coraz więcej specjalistów zwraca uwagę na to, jak ważna jest jakość posiłku w pracy. Nic więc dziwnego, że dziś jednym z najbardziej pożądanych benefitów jest karta lunchowa (jednocześnie stosunkowo rzadko oferowana przed pracodawców). Co ciekawe uważają tak wszystkie generacje znajdujące się obecnie na rynku pracy – X, Y, X i Boomer. Taki benefit daje poczucie, że pracodawca nie tylko wymaga, ale przede wszystkim dba o najbardziej podstawowe potrzeby pracowników. To inwestycja w ich zdrowie, zadowolenie, dobre samopoczucie, co przekłada się na wydajność a w efekcie sukces firmy.