Badanie kultury organizacyjnej pokazuje, jak duże znaczenie ma ona dla funkcjonowania przedsiębiorstw. Dzięki niej firmy kreują swój pożądany wizerunek i przyciągają do siebie pracowników, którzy wyznają podobne wartości i cele. Skutkuje to zaangażowaniem oraz lojalnością podwładnych wobec danego podmiotu i przekłada się poprawę jego wyników finansowych.
Co to jest kultura organizacyjna w firmie?
Kultura organizacji ma wiele definicji. Najogólniej mówiąc, uznaje się za nią pewien zbiór norm, zachowań oraz systemów wartości i znaczeń, które są charakterystyczne dla danej firmy i odróżniają ją od innych. Specjalistyczna literatura wyznacza konkretne cechy kultury organizacyjnej. Wskazują one, co dokładnie składa się na to pojęcie. Według badaczy trzy poziomy kultury organizacyjnej to:
- artefakty – m.in. język oraz pewne charakterystyczne zachowania i przedmioty lub technologie;
- wartości i normy – wspólne dla organizacji cele i strategie, metody zarządzania firmą, wizerunek przedsiębiorstwa, a także cechy, którymi powinni wyróżniać się jego pracownicy;
- założenia podstawowe – relacje między ludźmi w przedsiębiorstwie oraz między firmą a jej otoczeniem, natura organizacji i natura samego człowieka.
Wszystkie te elementy kultury organizacyjnej powinny odpowiednio ze sobą współgrać. Dzięki temu przedsiębiorstwo ma szansę na efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi.
Jakie są podstawowe funkcje kultury organizacyjnej?
Kultura organizacyjna przedsiębiorstwa ma wiele znaczących funkcji. Wśród nich wymienia się m.in.:
- integrację pracowników;
- ułatwienie lepszego zrozumienia celów i misji firmy przez jej podwładnych;
- stymulację zaangażowania pracowników;
- ujednolicenie języka i sposobu komunikacji obowiązującego w organizacji;
- unifikację metod i kryteriów oceny podwładnych;
- łagodzenie konfliktów wewnątrz przedsiębiorstwa.
Odpowiednia kultura organizacyjna w miejscu pracy pozwala więc wyznaczyć konkretne zasady funkcjonowania w firmie. Ponieważ jest oryginalna, odróżnia dane przedsiębiorstwo od innych instytucji obecnych na rynku. Jednocześnie przyciąga osoby, którym bliska jest ta sama misja, wartości i praktyki. Jasno określone cele wynikające z kultury organizacji wzmacniają też pozycję finansową firmy, ponieważ wpływają na osiąganie lepszych wyników.
Na czym skupić budowanie kultury organizacyjnej w czasie pandemii?
Właściwa kultura organizacyjna w zarządzaniu odgrywa kluczową rolę podczas momentów kryzysowych. Jej budowanie w dobie koronawirusa jest szczególnie istotne, ponieważ zaangażowanie podwładnych, ich współpraca oraz odpowiednia identyfikacja z firmą pozwalają na dobre zarządzanie zmianą i pomagają przedsiębiorstwu w przetrwaniu trudnego okresu.
Obecna sytuacja stawia wiele nowych wyzwań działom HR. Pod wpływem pandemii zmienił się sposób wykonywania obowiązków zawodowych – ogromną popularnością cieszy się teraz praca zdalna. Wymaga to zmian w kulturze organizacji i zastosowania innowacji, które będą wspierać przyszły stan firmy.
Trend elastycznej pracy dotyczy jednak nie tylko miejsca wykonywania obowiązków zawodowych, lecz także higieny i odpowiedniego zaaranżowania. W wyniku kryzysu i niepewności zmienia się hierarchia oczekiwań pracowników. Na pierwszy plan wysuwają się podstawowe potrzeby znane z piramidy Maslowa, czyli mieszkanie, jedzenie oraz podróżowanie. Nowa kultura organizacyjna firmy powinna skupić się na ich zaspokojeniu.
Ważnym elementem kultury organizacji w czasie pandemii koronawirusa staje się zapewnienie podwładnym wsparcia w różnych obszarach potrzeb pracownika. Pracodawcy mogą o to zadbać, oferując m.in. dostęp do korzystnych benefitów i świadczeń, które w sytuacji kryzysu pozytywnie wpłyną na ich dobrostan i zdrowie (zarówno fizyczne, jak i psychiczne). Prozdrowotny charakter mają m.in. karty lunchowe. Kartą można szybko i wygodnie zapłacić za posiłek w godzinach pracy, bez względu na to gdzie pracownik ją wykonuje – w domu lub w biurze. Ta pierwsza opcja może być obecnie częściej wybierana, z uwagi na to, że zdecydowana większość firm nie wróciła jeszcze do pracy stacjonarnej. Jedno jest pewne, dzięki dbaniu o odpowiednie żywienie, pracownicy zyskają więcej energii do działania i staną się bardziej zmotywowani. Dodatkowo, co miesięczne oszczędności w budżecie domowym poprawią ich nastrój i zwiększą lojalność z szefem.
Kultura organizacji w dobie kryzysu – jak wspierać pracowników?
Model kultury organizacyjnej w dobie pandemii musi jak najbardziej koncentrować się na wsparciu pracowników. Działania firmy powinny odznaczać się empatią i zrozumieniem dla podwładnych, którzy w czasie kryzysu mierzą się z niepewnością, stresem oraz trudnościami z zachowaniem odpowiedniego work–life balance. Wyjątkowo istotnym elementem kultury organizacyjnej jest wsparcie zdrowia psychicznego zatrudnionych. Strategia zapewnienia im opieki i pomocy może opierać się np. na przygotowaniu specjalnych programów mentoringowych, i poradników zawierających informacje na temat funkcjonowania w tzw. nowej normalności oraz wsparcia w obszarze mindfullness.
Warto też zwrócić uwagę na to, aby promować otwartą komunikację, dawać poczucie bezpieczeństwa zatrudnienia, oferować większą elastyczność i pamiętać o potrzebach poszczególnych zatrudnionych. W tym celu należy postawić na odpowiednich liderów, których działania sprawią, że pracownicy nawet w niesprzyjających okolicznościach będą czuli, że mogą liczyć na swoją firmę i stanowią jej ważną część.
