Czy wiesz, że do 2050 osób 65+ będzie więcej niż tych w wieku 25 lat (1)? Coraz starsze społeczeństwo to jeden z efektów niżu demograficznego. Następstwem tego zjawiska jest coraz większa liczba doświadczonych pracowników należących do tzw. pokolenia silver. Kim są Silversi, jak pracują, dlaczego warto uwzględniać ich w strategiach zatrudnienia i rozwoju, a w końcu – jakie benefity są dla nich najatrakcyjniejsze? Sprawdźmy!
Pokolenie silver – kto to?
Silversi to określenie odnoszące się do… właśnie, kogo? Definicji jest wiele, ale możemy bezpiecznie uznać, że są to osoby w wieku 50+. Są aktywne zawodowo lub gotowe podjąć pracę. Nazwa tej grupy pochodzi od koloru siwiejących włosów. Inna nomenklatura to Baby Boomers lub Boomers – ponieważ większość Silversów to przedstawiciele powojennego wyżu (boomu) demograficznego.
Społeczeństwa wysokorozwinięte się starzeją, przez co Silversi stanowią coraz większą grupę na rynku pracy. W Polsce osób w powyżej 50. roku życia jest już ponad 13 milionów, a prognozy wskazują, że liczba ta będzie tylko rosnąć (2).
Jak pokazują dane, Silversi są aktywni zawodowo, mało tego: mają wiedzę, pomysły i nie wahają się ich łączyć i wykorzystywać. W 2023 roku liczba założonych przez nich działalności gospodarczych sięgnęła 35 000, co stanowi 12% biznesów zarejestrowanych w Polsce ogółem (3).
A co z pozostałymi, którzy działają na zlecenie pracodawców?
Silversi na rynku pracy
Silversi nie mają łatwo. Choć ich liczba z roku na rok rośnie, to – jak każde pokolenie – wpadają na barierę złożoną z przekonań i stereotypów. Wiele organizacji postrzega starszych pracowników jako:
- mniej elastycznych,
- mniej biegłych w technologi,
- mniej gotowych na zmianę, niż ich młodsi koledzy.
Jednak stereotyp nie zawsze znajduje potwierdzenie w rzeczywistości – tak jak nie każda „Zetka” (przedstawiciel pokolenia urodzonego w okolicy 2000 roku) będzie biegła w obsłudze social mediów, tak wielu Silversów jest zafascynowanych technologią i chętnie wykorzystuje jej możliwości.
Co więcej, zamykanie się na tę grupę jest niekorzystne biznesowo. Według badaczek Marii Widerszal-Bazyl i Elżbiety Wołodźko, zespoły zróżnicowane wiekowo lepiej radzą sobie ze skomplikowanymi, złożonymi zadaniami.
Rosnące zainteresowanie Silversami
Czy znasz pojęcie „Silver Economy” (5)? To termin odnoszący się do segmentu gospodarki, który koncentruje się na potrzebach i wymaganiach osób w wieku 50 lat i starszych. I to całkiem obiecujący rynek, ponieważ nie tylko w Polsce, ale i w skali całej Europy populacja osób w wieku 50+ rośnie. W 2015 roku było około 199 milionów takich osób, a prognozy wskazują, że do 2025 roku liczba ta wzrośnie do 222 milionów.
Co za tym idzie, wartość Silver Economy w Europie szacowano na 3,7 biliona euro w 2015 roku, a do 2025 roku ma wzrosnąć do 5,7 biliona euro. Gdyby stanowiła niezależną gospodarkę, jej wartość byłaby trzecią na świecie (5)! Są jednak przeszkody, stojące na przeszkodzie zdobyciu tego rynku. Na czele znajduje się brak zrozumienia dla potrzeb dojrzałych wiekowo konsumentów. A przecież nikt nie zna Silversów tak dobrze, jak oni sami.
Choćby dlatego warto zaprosić ich na pokład.
Czy praca z Silversami to wyzwanie?
Nie większe, niż w przypadku innych pokoleń. Każde ma swoją specyfikę! Stereotypowe myślenie o starszych pracownikach często prowadzi do ich niedoceniania. Jest na to sposób: w każdej organizacji warto przeprowadzać szkolenia dotyczące nieuświadomionych uprzedzeń (tzw. biasów) i inkluzywności.
Firmy często projektują swoje procesy z myślą o młodszych, co może prowadzić do pominięcia potrzeb dojrzalszych członków zespołu. Niektórzy z nich mają pod opieką inne osoby w rodzinie, np. rodziców lub osoby z niepełnosprawnościami i szczególnie docenią dodatkowe dni wolne czy możliwość elastycznego planowania czasu pracy.
Niezależnie od wieku pracowników, postawienie na otwartą komunikację i świadomość tego, że wszyscy jesteśmy podatni na stereotypy, pozwoli zbudować środowisko dostępne i przyjazne dla wszystkich.
W takim razie – jacy są Silversi jako pracownicy?
Jak pracują Silversi, dlaczego warto mieć ich na pokładzie?
Baby Bommers są pokoleniem wykazującym cechy cenione przez pracodawców, ponieważ pozwalają im na długoterminowe planowanie. Na liście zalet, które zyskasz, uwzględniając osoby 50+ w firmowej strategii zatrudniania znajdują się:
- doświadczenie zawodowe – zaprosisz do Twojej firmy dekady czyichś doświadczeń, być może w różnych rolach i branżach. Zespół może na tym skorzystać, zyskać inną perspektywę i możliwość czerpania wiedzy od praktyka;
- lojalność – 56% przebadanych (6) osób z pokolenia Baby Boomers ceni sobie stabilność i bezpieczeństwo. Jeśli pracodawca traktuje ich dobrze, wiążą się z nim na lata. Dowodem na to jest fakt, że w sytuacji awaryjnej chętniej się przekwalifikują, niż zaczną szukać nowej pracy;
- kulturę organizacyjną – Silversi bardziej niż zarobki cenią dobrą atmosferę w miejscu pracy (6), ponadto wykazują się wysoką etyką pracy;
- zaufanie klientów – ponieważ na korzyść osób 50+ przemawia to, że z samej racji wieku często uznajemy je za osoby bardziej kompetentne (choć oczywiście, czasem jest to tylko stereotyp).
Silversi potrafią łączyć wynikającą z doświadczenia wiedzę z aktualnymi trendami. Ich obecność może również pomóc budować mosty międzypokoleniowe i wskazuje na to, że firma poważnie podchodzi do budowy inkluzywnego środowiska pracy zgodnie z DEI.
Starsi pracownicy chętnie dzielą się swoją wiedzą z młodszymi kolegami. Z tego powodu warto rozważyć wprowadzenie programów mentoringowych.
Jakie benefity ceni pokolenie silver?
Cechą dobrego benefitu jest to, że odpowiada na życiowe potrzeby. I o ile voucher do kina to miły dodatek, to raczej nie będzie czynnikiem branym pod uwagę w przypadku wyboru organizacji lub utrudniający podjęcie decyzji o rozstaniu. Silversi, bardziej jeszcze niż inne grupy, cenią benefity poprawiające jakość ich życia. Poza dobrą atmosferą w pracy, godnymi zarobkami i stabilnością, warto zaproponować im:
- świadczenia żywieniowe, takie jak karty lunchowe,
- dofinansowanie dojazdów do pracy,
- prywatną opiekę medyczną,
- dostęp do ubezpieczeń grupowych, w tym pakietów emerytalnych czy funduszy inwestycyjnych,
- możliwość rozwoju – ponieważ tak samo jak przedstawiciele innych pokoleń, tak i Baby Boomers chcą się uczyć, być na bieżąco i awansować.
Część z powyższych benefitów odciąża domowy budżet, co docenią nie tylko osoby 50+. Aktualizując program benefitów o takie świadczenia, pozytywne efekty zobaczysz nie tylko w tej grupie wiekowej, ale najprawdopodobniej i w całej organizacji.
Jednak za każdym razem podkreślamy: wprowadzenie nowego świadczenia powinno być poparte analizą potrzeb pracowników. To zwiększa szansę na to, że będzie inwestycją w motywację, a nie jedynie dobrze wyglądającym dodatkiem.
Silversi na rynku pracy – podsumowanie
Pokolenie silver zmienia nasze postrzeganie starzenia się. Choć cenione przez nich wartości, takie jak stabilność czy lojalność coraz częściej ustępują miejsca elastyczności i szybkim zmianom, Silversi przypominają o znaczeniu doświadczenia, rzetelności i długoterminowego zaangażowania.
Włączenie Silversów do strategii zatrudnienia to praktyczna odpowiedź na wyzwania współczesnego rynku. Starzejące się społeczeństwa, niedobór pracowników w wielu branżach i potrzeba różnorodności w zespołach tworzą przestrzeń, w której starsi pracownicy mogą rozwijać się na równi z młodszymi kolegami.
W końcu jedno jest pewne: każde z nas w końcu zasili szeregi pracowników 50+. Dlatego budowa przyjaznego im środowiska pracy to jednocześnie inwestycja we własną przyszłość.
Źródła:
- Promoting physical activity and healthy diets for healthy ageing in the WHO European Region, 2023, https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/373061/WHO-EURO-2023-8002-47770-70520-eng.pdf
- Sytuacja demograficzna Polski do 2023 r., GUS, Sytuacja demograficzna Polski do 2023 r.
- Polacy po pięćdziesiątce chcą otwierać swój biznes, PARP, https://www.parp.gov.pl/component/content/article/85603:polacy-po-piecdziesiatce-chca-otwierac-swoj-biznes
- Czynniki wpływające na efektywność zróżnicowanych wiekowo zespołów pracowniczych, dr hab. MARIA WIDERSZAL-BAZYL, prof. nadzw. CIOP-PIB, mgr ELŻBIETA WOŁODŹKO, https://www.ciop.pl/CIOPPortalWAR/appmanager/ciop/pl?_nfpb=true&_pageLabel=P30001831335539182278&html_klucz=19558&html_tresc_id=300008579&html_tresc_root_id=300008577
- The Silver Economy, European Comission, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/a9efa929-3ec7-11e8-b5fe-01aa75ed71a1
- Generacja dobrej kariery. Pokolenia o pracy w Polsce – raport, Pracuj.pl, https://media.pracuj.pl/74299-pokolenia-o-pracy-w-polsce-raport-pracujpl?utm_source=chatgpt.com